ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာရှုထောင့်မှကြည့်လျှင် သဘာဝရော်ဘာထုတ်လုပ်သူများအသင်းမှ စီးပွားရေးပညာရှင်တစ်ဦးက လွန်ခဲ့သည့်ငါးနှစ်အတွင်း ကမ္ဘာ့ရော်ဘာဝယ်လိုအားသည် ထုတ်လုပ်မှုတိုးတက်မှုနှုန်းထက် နှေးကွေးခဲ့ပြီး အဓိကစားသုံးသူနိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံဖြစ်သည့် တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယတို့က ၅၁ ရာခိုင်နှုန်း၊ ကမ္ဘာ့ဝယ်လိုအား၊ ထွန်းသစ်စ ရော်ဘာထုတ်လုပ်သော နိုင်ငံများ၏ ထုတ်လုပ်မှုသည် တဖြည်းဖြည်း ကျယ်ပြန့်လာသည်။ သို့ရာတွင် အဓိကရော်ဘာထုတ်လုပ်သည့်နိုင်ငံအများစု၏ စိုက်ပျိုးလိုစိတ် အားနည်းလာခြင်းနှင့် အထူးသဖြင့် ရာသီဥတုနှင့် ရောဂါများ လွှမ်းမိုးမှုအောက်တွင် ရော်ဘာစုဆောင်းမှုအတွက် အလုပ်သမားဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးများ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ရော်ဘာအဓိကထုတ်လုပ်သော နိုင်ငံအများအပြားရှိ ရော်ဘာလယ်သမားများသည် အခြားသီးနှံများဘက်သို့ လှည့်၍ လျော့ပါးသွားကြောင်း၊ ရော်ဘာစိုက်ပျိုးဧရိယာနှင့် အထွက်နှုန်းအပေါ် သက်ရောက်မှု၊
လွန်ခဲ့သည့်ငါးနှစ်အတွင်း သဘာဝရော်ဘာအဓိကထုတ်လုပ်သောနိုင်ငံများနှင့် အဖွဲ့ဝင်မဟုတ်သောနိုင်ငံများမှ ထုတ်လုပ်မှုအရ ထိုင်းနှင့် အင်ဒိုနီးရှားတို့သည် ထိပ်ဆုံးနှစ်နေရာတွင် ဆက်လက်ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ တတိယအများဆုံးထုတ်လုပ်သူဖြစ်ခဲ့ဖူးသော မလေးရှားသည် အဆင့်ခုနစ်သို့ ကျဆင်းသွားခဲ့ပြီး ဗီယက်နမ်က တတိယနေရာသို့ ခုန်တက်ကာ တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယတို့နောက်တွင် အနီးကပ်ရှိနေသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် အဖွဲ့ဝင်မဟုတ်သောနိုင်ငံ Côte d'Ivoire နှင့် လာအိုတို့၏ ရော်ဘာထုတ်လုပ်မှုသည် လျင်မြန်စွာ တိုးလာခဲ့သည်။
ANRPC ၏ ဧပြီလ အစီရင်ခံစာအရ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သဘာဝရော်ဘာထုတ်လုပ်မှုသည် တန်ချိန် ၁၄ ဒသမ ၉၂ သန်းရှိရန် မျှော်မှန်းထားပြီး ယခုနှစ်အတွင်း ဝယ်လိုအားမှာ တန်ချိန် ၁၄ ဒသမ ၉၁ သန်းရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး ပြန်လည်ဦးမော့လာသည်နှင့်အမျှ သဘာဝရော်ဘာဈေးကွက်သည် တဖြည်းဖြည်း တည်ငြိမ်လာမည်ဖြစ်သော်လည်း စျေးနှုန်းကြီးမြင့်မှု၊ စိုက်ပျိုးစီမံခန့်ခွဲမှု၊ နည်းပညာတိုးတက်မှု၊ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် ရောဂါများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန်၊ ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်များ စွမ်းဆောင်ရည် မြှင့်တင်ရန်နှင့် ရေရှည်တည်တံ့သော စံချိန်စံညွှန်းများ ပြည့်မီခြင်းစသည့် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။ ခြုံငုံသုံးသပ်ရလျှင် ကမ္ဘာ့သဘာဝရော်ဘာဈေးကွက်၏ အနာဂတ်အလားအလာသည် အပြုသဘောဆောင်ပြီး ထွန်းသစ်စရော်ဘာထုတ်လုပ်သည့်နိုင်ငံများ၏ မြင့်တက်လာမှုသည် ကမ္ဘာ့ရော်ဘာဈေးကွက်အတွက် အခွင့်အလမ်းများနှင့် စိန်ခေါ်မှုများကို သယ်ဆောင်လာခဲ့သည်။
စက်မှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက်၊ သဘာဝရော်ဘာထုတ်လုပ်မှုကာကွယ်ရေးဇုန်များအတွက် မူဝါဒများ ပံ့ပိုးပေးခြင်းကို မြှင့်တင်ပေးသင့်ပြီး စက်မှုပံ့ပိုးမှုနှင့် ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ကြိုးပမ်းမှုများကို တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်သင့်သည်။ စိမ်းလန်းသော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ရန်၊ နည်းပညာဆိုင်ရာ သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် သဘာဝရော်ဘာနယ်ပယ်တွင် အသုံးချရေး ကြိုးပမ်းမှုများ၊ သဘာဝရော်ဘာဈေးကွက် စီမံခန့်ခွဲမှုစနစ် ထူထောင်ပြီး စျေးကွက်ဝင်ရောက်မှုစနစ် တိုးတက်စေခြင်း၊ သဘာဝရော်ဘာအစားထိုးစိုက်ပျိုးခြင်းနှင့်ပတ်သက်သည့် မူဝါဒများ မြှင့်တင်ခြင်း၊ သဘာဝရော်ဘာပြည်ပစက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းအတွက် ပံ့ပိုးကူညီမှုတိုးမြင့်ရေး၊ သဘာဝရော်ဘာလုပ်ငန်းကို အမျိုးသားနိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် ရေရှည်ပံ့ပိုးကူညီမှုနယ်ပယ်တွင် အဓိကထားထည့်သွင်းပါ။ နိုင်ငံစုံ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် စွမ်းရည်များ တိုးပွားလာစေရေး၊ ပြည်တွင်း သဘာဝရော်ဘာလုပ်ငန်းအတွက် ကုန်သွယ်မှု ညှိနှိုင်းမှုနှင့် ပံ့ပိုးကူညီမှုများ ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း။
စာတိုက်အချိန်- စက်တင်ဘာ-၁၂-၂၀၂၃
